پیوند آشنایی‌زدایی و ایراد کلام برخلاف اقتضای ظاهر (بررسی موردی التفات و قلب در ده جزء میانی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، قزوین، ایران،

2 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، قزوین، ایران

3 دانشجوی دکتری ادبیات عرب، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، قزوین، ایران،

10.22034/api.2022.705946

چکیده

آشنایی‌زدایی که همان ناآشنا ساختن و بیگانه نمودن آنچه آشناست، از ارکان مکتب فرمالیسم روس است. این اصطلاح یکی از ارکان زیبایی‌شناسی و برجستگی هر اثر ادبی است. ارتباط آشنایی‌زدایی با مبحث (ایراد کلام برخلاف اقتضای ظاهر) برای بیان بهره‌مندی قرآن کریم از امکانات زبانی و روش­های زیبا­یی آفرینی هدفی است که این پژوهش می­کوشد با روش توصیفی- تحلیلی و از طریق ذکر نمونه­هایی از ده جزء میانی قرآن کریم به آن دست یابد. اهمیت بررسی این موضوع در قرآن کریم آن است که برجستگی و زیبایی این کتاب آسمانی را که مورد تأیید همگان است، بیش‌ازپیش روشن­تر می­سازد. آشنایی‌زدایی برخاسته از هنجار­گریزی به کثرت در قرآن کریم قابل‌مشاهده است. بیش­ترین هنجار­گریزی موجود به مبحث ایراد کلام برخلاف اقتضای ظاهر مربوط است، به‌ویژه التفات و قلب، هنجار­گریزی نحوی. این موضوع در قرآن کریم با هدف دلالت بیش­تر بر مقصود الهی و لذت بردن مخاطب انجام‌گرفته است.

کلیدواژه‌ها

پژوهش های نوین در مطالعات علوم انسانی اسلامی
دوره 1، شماره 2
آذر 1401
صفحه 105-118

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار