خوانشی تحلیلی بر نقش پدیدۀ جهانی‌سازی در پیدایش جرایم جهانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد حقوق،گروه حقوق، دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران،ایران.

2 دانشجوی دکتری، گرایش جزا و جرم شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد کرمانشاه، ایران.

3 استادیار، گروه حقوق ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد کرمانشاه، ایران

10.22034/api.2024.710240

چکیده

افزایش اقدامات سلطه‌طلبانۀ بشر در چند دهۀ گذشته، تحقق رویای دهکدۀ جهانی را به دنبال داشته است. این امر که زیر پرچم جهانی‌سازی صورت می‌گرفت سبب پیدایش اقداماتی شد که هر چند در ذات خود جرم بود اما با تعاریف و دیدگاه سنتی و قراردادی حاکم بر جرایم سنخیتی نداشت و افزون بر آن از نظر عناصر تشکیل‌دهنده، مرتکبان و قربانیان نیز با جرایم سنتی متفاوت بود. حقوق کیفری نیز با نگاهی سنتی به جرم، تنها رفتارهای خلاف قانون را جرم انگاشته و برای آن مجازات تعیین کرده است. این نگرش به جرم رویکردی است مضیق و برپایۀ اصل قانونی بودن جرایم و مجازات‌ها، درحالی‌که نقطۀ مقابل آن، دیدگاه موسعی است که باورمند است جرم، رفتاری بر پایۀ نقض حقوق بشری شهروندان است. محور اصلی این پژوهش که برپایۀ روش روش توصیفی – تحلیلی است واکاوی نقش پدیدۀ جهانى‌سازى در پیدایش جرایمى است که بی‌واسطه یا با واسطه از آن پدید آمده‌اند. به تعبیر دیگر جرایم‌جهانی، آن دسته از سیاست‌ها و شیوه‌های آسیب‌زای نهادها و موسساتی است که به طور خاص محصول نیروی جهانی‌سازی هستند و در ماهیت خود در محیط جهانی رخ می‌دهند. در این پژوهش به جهت گستردگی و اهمیت این جرایم تلاش شده پروایی فراتر از بُعد ملی و بین‌المللی به موضوع شود تا جرایمی که شوربختانه تا کنون مورد غفلت جرم‌شناسان و کنشگران حقوق کیفری واقع شده آشکار گردد. هم چنین ضمن واکاوی نقش جهانی‌سازی در پیدایش جرایم جهانی و ارائۀ تعریفی دقیق، مانع و جامع، پنداشت رایج نسبت به این جرایم اصلاح شود.

کلیدواژه‌ها