واکاوی عناصر و کاربردهای آیرونی در سه نگاره‌ی منتخب مکتب شیراز در دوره‌ی آل اینجو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه هنر، گروه فلسفه دانشکده حقوق و الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم وتحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران، ایران

2 استادیار ، گروه هنر،واحد اسلام شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، تهران، ایران

3 استادیار، گروه فلسفه، دانشکده حقوق الهیات و علوم سیاسی، واحدعلوم و تحقیقات ،دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

10.22034/api.2022.705951

چکیده

آیرونی به معنی طنز، استهزا و نشان دادن جنبه ­های متعارض یک متن یا اثر است که اغلب موجب خنده می ­شود. آیرونی همچنین به ­عنوان صنعتی تصویری در روایت یا فرم یک اثر تصویری  به کار گرفته می­شود. در این مقاله، آیرونی در سه نگاره­ی مکتب نگارگری شیراز و به­طور خاص دوره­ی آل اینجو بررسی می­شود زیرا گمان می­رود شرایط اجتماعیِ سلطه­ی مغول­ها موجب شده باشد هنرمندان ایرانی در تصویرگری و کتاب­آرایی، مفاهیمی را به­طور کنایی و آیرونیک بیان کرده باشند. پس هدف تحقیق یکی معرفی اجزای و کاربردهای آیرونی، و دیگری تحلیل کیفیِ آیرونی در محتوا و فرم سه نگاره­ از شاهنامه ­های مصور دوره آل اینجو شامل «به بند کشیده شدن ضحاک توسط فریدون»، «مرگ چهار همدل کیخسرو» و «اتهام سودابه به سیاوش» می­باشد. مطالب تحقیق برآمده از داده­های کتابخانه­ای و مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی است. یافته ­های پژوهش نشان می ­دهد نگاره­ هایی بیش­تر قابلیت تحلیل آیرونیک دارند که در آن سوژه­ی اصلی در مواجهه با شرایط عمیق و مطلقی چون مرگ یا موقعیت بغرنجی که منجر به مرگ ‌شود، قرار گرفته ‌باشند. در تمامی نگاره­های بررسی شده، عنصر ذوقی وجود داشت و آیرونی ساختاری و آیرونی موقعیت در آن­ها به­­کار گرفته شده بود.

کلیدواژه‌ها

پژوهش های نوین در مطالعات علوم انسانی اسلامی
دوره 1، شماره 2
آذر 1401
صفحه 19-33

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار